درباره سکولاریسم و یا سکولاریزاسیون بحثهای متفاوتی وجود دارد.
حتی در جهان غرب هم که خودشان پایه گذار این سیستم هستند و از فراز و نشیبهای تاریخی بسیاری عبور کرده تا بتوانند یک نظام عقلانی جهانی را پایه گذاری کنند، باز میبینیم که دارای تعاریف مختلفی میباشد.
این اختلاف نظر که تا به امروز هم در برخی کشورها به مانند امریکا، المان، هند (به عنوان شاخصه های مهم) و حتی دیگر کشورها وجود دارد. در واقع هر کشوری بر مبنای شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تاریخی خودش تعریفی از انرا در قانون اساسی خود نهادینه کرده است که البته همه انها در اینکه نهاد دین از نهاد حکومت جداست اتفاق نظر دارند.
مشکل از انجایی شروع میشود که بنا به دلایل بالا و تعاریف مختلف، روند جدایی کامل نهاد دین از نهاد حکومت را در سیر زمان و شرایط خاص طی میکنند.
مقاله ای در پایان این نوشتار کوتاه خواهید یافت که تاریخ و روند اندیشه سکولاریسم را میتوانید در ان مشاهده کنید، ( مقاله اصلی به زبان انگلیسی را هم در لینک جداگانه خواهید یافت) که درست ترین ترجمه ای است که بصورت خلاصه و درست این سیر تاریخی را بیان داشته است.
سکولاریسم و یا همان سیستم سیاسی اجتماعی (سکولار) را میتوان بصورت مختصر اما مفید چنین توضیح داد:
در یک سیستم سکولار، نهاد حکومت از نهاد دین جداست، اما نهاد حکومت از نهاد دین حمایت میکند،
( از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ).
برای مثال میتوان گفت که، اگر نهاد دین تقاضای ساخت یک بنای دینی را داشته باشد، نهاد حکومت بر طبق قوانین سکولاریسم موظف به ساخت ان بنای دینی میباشد، و یا اینکه هزینه های نگه داری و تمام مسائل مالی ان بنا و دیگر بناهای دینی را به مانند اب و برق و تلفن و دیگر مخارج ان موظف است بر عهده بگیرید و یا اینکه دینداران که میتوان گفت همان روحانیون هستند دارای حقوق مالی به مانند یک مزد بگیر از طرف دولت هستند و این میشود یک شغل رسمی برای انها نزد نهاد حکومتی. و حتی در نظام اموزش و پرورشی ان کلاسهای دینی خواهند داشت.
و اما مسئله دیگری هم که میتوان به ان اضافه کرد این است که زمانی که یک حکومت دمکرات بوجود بیاید، در ان نوع حکومت که سیستم سکولار را دارا میباشد، میبایست به تمام ادیان و مذاهب ان کشور چنین توجهی را قائل باشد و برای همه انها مخارج و حقوق و مزایای اقتصادی و اجتماعی در نظر بگیرد..!
برای همین ما در جنبش نوزایی (رنسانس) ایرانی، فرزندان فردوسی با چنین سیستمی بنام سکولاریسم بشدت مخالف هستیم و انرا برای کشور ایران مناسب نمیدانیم..!
اما این موضوع جایگزینی مناسب دارد که ما به ان باورمند و انرا برای ایران مناسب میدانیم و انهم سیستم لاییسیته و یا همان (لاییک) است..!
در یک سیستم لاییک، نهاد حکومت از نهاد دین جداست و نهاد حکومت هیچگونه حمایتی از نهاد دین نمیکند. در واقع تمام مسائلی که در بالا توضیح دادیم که یک سیستم سکولار چگونه است را، در سیستم لاییک نخواهیم دید..! (جدایی به یکباره نهاد دین از نهاد حکومت)
شجاع الدین شفا در پیش نویس کتاب خودش به نام (پس از ۱۴۰۰ سال)، قسمتهایی از سخنرانی ویکتور هوگو را که در ۱۵ ژانویه ۱۸۵۰، در مجمع قانونگزاری فرانسه بیان کرده بود، میاورد..!
نگاهی کوتاه به این متن کوتاه، اما پرمحتوا داشته باشیم..!
برای پی ریزی جامعه ای بکوشیم که در ان حکومت بیشتر از یک قاتل عادی حق قاتل بودن نداشته باشد، و وقتیکه بصورت حیوانی درنده عمل کند، با خودش نیز چون با حیوانی درنده عمل شود.
برای پی ریزی جامعه ای بکوشیم که در ان جای کشیش در کلیسای خودش باشد و جای دولت در مراکز کار خودش، نه حکومت در موعظه مذهبی کشیشان دخالت کند و در نه مذهب در بودجه و سیاست دولت کاری داشته باشد.
برای پی ریزی جامعه ای بکوشیم که در ان، همچنانکه قرن گذشته ما، قرن اعلام تساوی حقوق مردان بود، قرن حاضر ما قرن اعلام برابری کامل حقوقی زنان با مردان باشد.
برای پی ریزی جامعه ای بکوشیم که در ان اموزش عمومی و رایگان، از دبستان گرفته تا کُلِژدوفرانس (مرجع عالی علمی در فرانسه)، همه جا راه را به یکسان بر استعدادها و امادگی ها بگشاید.
هرجا که فکری باشد، کتابی نیز باشد. نه یک روستایی بی دبستان باشد، نه یک شهر بی دبیرستان، نه یک شهرستان بی دانشگاه، و همه اینها زیر نظر و مسئولیت حکومتی لاییک. حکومتی کاملا لاییک، حکومتی منحصرا لاییک.
برای پی ریزی جامعه ای بکوشیم که در ان بلای ویرانگری بنام گرسنگی جایی نداشته باشد.
شما قانونگزاران، از من بشنوید که فقر افت یک طبقه نیست، بلای همه جامعه است. رنج فقیر تنها رنج یک فقیر نیست، ویرانی یک اجتماع است. احتضار طولانی فقیر است که مرگ حاد توانگر را به دنبال میاورد.
فقر بدترین دشمن نظم و قانون است. فقیر نیز، همانند جهل، شبی تاریک است که الزاما میباید سپیده ای بامدادی در پی داشته باشد.
به امید انروز در کشورمان ایرانزمین
پاینده ایران ازاد
رضا مهربانی
فروردین ۲۵۷۴
سرچشمه سکولاریسم به زبان ساده، به زبان انگلیسی
Aucune réponse